Slotevent CE Center: circulaire economie-beleid wordt versterkt met data

De ochtend startte wat rustiger dan gepland. Door de verslechterende coronacijfers en verstrengde maatregelen was het podiumdebat met de Vlaamse ministers Crevits en Demir afgelast. We kregen dus geen live debat te zien, maar wel twee videoboodschappen. Daarin onderstreepten de ministers het belang van en hun engagement voor een circulaire economie.

Belang van een evidence-based beleid

Minister Hilde Crevits zette o.a. het innovatiebeleid van de overheid in de schijnwerpers en gaf aan hoe belangrijk beleidsrelevant onderzoek daarvoor is: ‘Als Vlaamse overheid investeren we 120 miljoen euro in circulaire innovaties en in ons partnerschap met Vlaanderen Circulair. Om te weten of deze inspanningen en investeringen renderen, moeten we alles goed kunnen monitoren. Meten is weten.’

Ook Minister Zuhal Demir benadrukte in haar boodschap het belang van monitoring: ‘Dankzij alle data die verzameld worden, kunnen we materialen nog beter leren recycleren en hergebruiken. En dat is goed nieuws voor ons klimaat’.

Materiaalstromen intomen

Daarna was het podium aan Luc Alaerts, manager van het CE Center (download presentatie). Aan de hand van een schema gaf hij een overzicht van de materiaalstromen in de Vlaamse economie. Hij liet zijn licht schijnen op de enorme materiaalconsumptie van de Vlaming (20 ton/jaar) en de milieudruk die dat veroorzaakt. De Vlaamse overheid sprak dan ook de ambitie uit om die consumptie met 30% te verminderen tegen 2030. Dat wordt een hele uitdaging, beklemtoonde Alaerts, want voorlopig blijft het cijfer jaar na jaar toenemen. Het is duidelijk dat er snel grote stappen gezet moeten worden in de transitie naar de circulaire economie.

Dat het beleid daarbij een doorslaggevende rol kan spelen, staat als een paal boven water. Luc Alaerts: ‘Het Vlaams beleid focuste de voorbije jaren sterk op de selectieve inzameling van afval en de uitbouw van de recyclage-industrie. Met succes. We halen daar mooie cijfers. Maar circulaire economie is zoveel meer dan recycleren. Het gaat ook over hergebruik, levensduurverlenging door onderhoud en herstel, as-a-service-modellen, …’

Met de nieuwe monitor, die Alaerts uitgebreid voorstelde, wil het CE Center alle stakeholders zoveel mogelijk data in handen geven om de transitie naar een circulaire economie te versnellen en te versterken.

‘De monitor is niet enkel relevant voor beleidsmakers, hij is ook een leidraad voor ondernemers. De data en analyses geven hen immers inzicht in waar we vandaag staan én waar de kansen liggen om bij te dragen aan de circulaire economie. De lat ligt hoog. Circulaire producten en diensten moeten immers van betere kwaliteit zijn én een lagere voetafdruk hebben dan die uit de lineaire economie. Innovaties en creatief ondernemerschap zijn dus noodzakelijk.’
- Paul De Bruycker, voorzitter Vlaanderen Circulair

Over klimaatdoelstellingen, groene overheidsopdrachten en staafmixers

De Europese blik op de noodzaak van een circulaire economie, werd gebracht door niemand minder dan prof. Hans Bruyninckx, hoofd van het Europees Milieuagentschap (download presentatie). ‘We spreken niet meer in termen van urgency maar van emergency’, zette hij de toon. Daarna volgde een dwingend pleidooi voor het versnellen en het opschalen van circulaire oplossingen en benadrukte hij de verpletterende verantwoordelijkheid die beleid en industrie hebben op dat vlak. Tijdens zijn presentatie maakte hij ook duidelijk hoe breed de uitdaging is: ‘Het draait niet enkel om ‘tonnen materiaal te verminderen’. Het gaat erom producten aan te bieden die minder impact hebben op het milieu, het klimaat en onze gezondheid.’

De onderhoudende uiteenzetting van prof. Bruyninckx meanderde langs de groene chemie van Paul Anastas (‘De chemie moet zich heruitvinden. Als je start met goede moleculen kan je de cirkel op een gezondere manier sluiten.’), zijn roep om digitalisering nuttiger in te zetten (‘Op mijn smartphone word ik constant overspoeld met nutteloze info. Maar om cruciale info over ons economisch bestel sneller te verwerken en beschikbaar te maken, daar zijn we nog niet in geslaagd.’) en zijn liefde voor zijn mixer met levenslange garantie (‘Ik gebruik hem al 34 jaar. Hij is intussen al twee keer hersteld. Fantastisch toch!’). Eindigen deed hij met een duidelijke oproep om in te zetten op circulariteit, want dat is cruciaal. In heel wat gevallen is de technologie aanwezig. Bankiers roepen dat het geld er is. Het is nu kwestie van doorzetten en doorduwen.

Bouw mee aan een circulaire economie

Prof. Karel Van Acker, promotor van het CE Center, (download presentatie) rondde het event af met een terugblik op de resultaten en de impact van het Steunpunt. In zijn presentatie verwees hij onder andere naar het onderzoek over autodelen dat het CE Center voerde en naar de methodologie die het ontwikkelde om cijfers over hergebruik beter in kaart te brengen. Al deze data (en nog veel meer!) zijn beschikbaar in de Vlaamse monitor van de circulaire economie. Check alle publicaties van het CE Center en schakel Vlaanderen mee naar een hogere versnelling!

‘We nodigen iedereen uit om ons feedback te geven op de monitor, en om mee te werken aan de verdere opbouw van een robuuste set indicatoren voor de circulaire economie in Vlaanderen.’
- Brigitte Mouligneau, Transitiemanager circulaire economie, Vlaanderen Circulair

Je vindt de Monitor Circulaire Economie op:
www.cemonitor.be

Lees hier de volledige analyse voor Vlaanderen >
Lees hier het nieuwsbericht over de lancering van de monitor >
Een overzicht van alle presentaties van het slotevent van het CE Center vind je hier >